Ο Άρης Μαρίνης
«Δεν πρόκειται λοιπόν για μια απλή κάμψη του κύκλου εργασιών, αλλά για ολοκληρωτική καταστροφή, η οποία θα μπορούσε σε κάποιο βαθμό να περιοριστεί με τη συμμετοχή των τουριστικών λεωφορείων στις αστικές συγκοινωνίες, επιλύοντας με άμεσο και οικονομικό τρόπο το πρόβλημα του συνωστισμού και δίνοντας κάποιο ικανοποιητικό αντικείμενο απασχόλησης στον κλάδο. Κάτι που δεν έγινε παρά τις δεσμεύσεις που λάβαμε από την ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών» σημειώνει χαρακτηριστικά σε συνέντευξή του στη «Ν» ο κ. Μαρίνης.
Εκτός από την παράταση των υφιστάμενων μέτρων στήριξης εργαζόμενων και επαγγελματιών και την κατά προτεραιότητα ένταξη των τουριστικών γραφείων, ο κλάδος θα χρειαστεί οπωσδήποτε την παρέμβαση της κυβέρνησης ιδιαίτερα για τις συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης - leasing , ώστε να ενταχθούν οι τουριστικές επιχειρήσεις στο πρόγραμμα επιδότησης παγίων δαπανών πληττόμενων επιχειρήσεων.
Για τη μετά Covid εποχή, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΓΕΠΟΕΤ, διεκδικεί τη συμμετοχή των τουριστικών γραφείων και λεωφορείων στις δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης.
Σε τι κατάσταση βρίσκονται τα τουριστικά γραφεία εν μέσω lockdown;
«Το σύνολο των τουριστικών γραφείων ήδη από τις πρώτες μέρες του Μαρτίου του 2020 βιώνει μια πρωτόγνωρη κατάρρευση του κύκλου εργασιών σε ποσοστό άνω του 95%. Η κατάσταση είναι ζοφερή, παρ’ όλο που οι επιχειρήσεις μας δεν ανήκουν στους ΚΑΔ που έχουν κλείσει με κρατική εντολή, το σύνολο των υπηρεσιών που παρέχουμε στο καταναλωτικό κοινό έχει ανασταλεί. Τα ταξίδια που πραγματοποιήθηκαν το 2020 στο εσωτερικό ήταν σχεδόν ανύπαρκτα, ενώ και οι επισκέπτες του εξωτερικού ήταν ελάχιστοι. Τα σχολεία και τα εργοστάσια που κατά τη διάρκεια του χειμώνα συντηρούσαν τα τουριστικά λεωφορεία έκλεισαν ή περιόρισαν το προσωπικό τους για λόγους ασφαλείας, επιδεινώνοντας την κατάσταση. Τα έσοδα είναι μηδαμινά και δυστυχώς η ημερομηνία επανεκκίνησης φαντάζει ακόμα μακρινή».
Θεωρείτε ότι η κυβέρνηση έχει στηρίξει επαρκώς τον κλάδο;
«Τα τουριστικά γραφεία και οι επιχειρήσεις τουριστικών λεωφορείων έχουν κάνει χρήση όλων των εργαλείων που η κυβέρνηση έχει παράσχει, όπως η επιστρεπτέα προκαταβολή, η μείωση των ενοικίων και η αναστολή εργασίας μεταξύ άλλων, χωρίς όμως να έχουν λάβει εξειδικευμένη ενίσχυση αντίστοιχη του μεγέθους των απωλειών που έχουν υποστεί. Για παράδειγμα, μια χρονιά που τα περισσότερα τουριστικά λεωφορεία δεν κινήθηκαν καθόλου ή ελάχιστα είναι αδιανόητο να πληρώσουν τέλη κυκλοφορίας. Αντίστοιχα η πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα μέσω προγραμμάτων του ΤΕΠΙΧ ήταν σχεδόν αδύνατη για τους περισσότερους συναδέλφους. Δεν πρόκειται λοιπόν για μια απλή κάμψη του κύκλου εργασιών, αλλά για ολοκληρωτική καταστροφή, η οποία θα μπορούσε σε κάποιο βαθμό να περιοριστεί με τη συμμετοχή των τουριστικών λεωφορείων στις αστικές συγκοινωνίες, επιλύοντας με άμεσο και οικονομικό τρόπο το πρόβλημα του συνωστισμού και δίνοντας κάποιο ικανοποιητικό αντικείμενο απασχόλησης στον κλάδο. Κάτι που δεν έγινε παρά τις δεσμεύσεις που λάβαμε από την ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί η αποζημίωση λόγω της μειωμένης πληρότητας με την οποία κινούνται τα τουριστικά λεωφορεία και αυτή όμως ακόμα δεν έχει εκταμιευτεί παρότι έχει ψηφιστεί εδώ και τρεις μήνες και ενώ οι υποχρεώσεις των επαγγελματιών τρέχουν. Και παρότι η συνεργασία μας με το υπουργείο Τουρισμού σε όλα τα θέματα είναι πολύ καλή, οι συναρμοδιότητες με τα υπόλοιπα υπουργεία δυσχεραίνουν την ταχύτητα των αποφάσεων».
Τι περιμένετε για το 2021;
«Δυστυχώς η ορατότητα είναι εξαιρετικά περιορισμένη, τουλάχιστον έως τον Μάιο εκτιμούμε ότι θα εξακολουθούν να ισχύουν οι υφιστάμενοι περιορισμοί στις μετακινήσεις με αποτέλεσμα η περίοδος των Απόκρεων, της Καθαρά Δευτέρας και του Πάσχα που παραδοσιακά αποτελούσαν περιόδους ιδιαίτερης κίνησης για τα τουριστικά γραφεία και τις οργανωμένες εκδρομές να χαθούν οριστικά. Παράλληλα, σύμφωνα με μέλη μας, DMC και tour operators, η τουριστική περίοδος που έρχεται στην καλύτερη περίπτωση θα είναι μειωμένη 40% με 50% σε σχέση με το 2019 και δεν θα αρχίσει νωρίτερα από τον Ιούνιο. Μόνο τότε και εφόσον το πρόγραμμα εμβολιασμών τόσο στη χώρα μας όσο και παγκοσμίως έχει προχωρήσει σε ικανοποιητικό βαθμό θα είμαστε σε θέση να υποδεχθούμε με ασφάλεια τουρίστες, εφαρμόζοντας τα αυστηρά πρωτόκολλα υγιεινής που με επιτυχία υιοθετήσαμε και πέρυσι.
Οπότε μέχρι τότε μόνη ελπίδα αποτελεί η παράταση των υφιστάμενων μέτρων στήριξης εργαζόμενων και επαγγελματιών και η κατά προτεραιότητα ένταξη των τουριστικών γραφείων στο πρόσφατα ψηφισθέν πρόγραμμα επιδότησης των παγίων δαπανών. Ακόμη και όλα αυτά όμως συνδυαστικά σε καμία περίπτωση δεν επαρκούν να καλύψουν τις υποχρεώσεις μας. Ιδιαίτερα τις δανειακές, καθώς τα μέλη μας είχαν προχωρήσει σε σημαντικές επενδύσεις εν αναμονή της τουριστικής περιόδου του 2020 που είχε ξεκινήσει εξαιρετικά και βρέθηκαν με τεράστια ανοίγματα και χωρίς κύκλο εργασιών για να τα υποστηρίξουν. Και στο σημείο αυτό, αφού ο κλάδος του τουρισμού είναι ο τελευταίος που αναμένεται να ανακάμψει, θα χρειαστεί οπωσδήποτε η παρέμβαση της κυβέρνησης, ιδιαίτερα για τις συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης - leasing οι οποίες αποτελούν βασική συνιστώσα της λειτουργίας του κλάδου, ώστε να ενταχθούν στο πρόγραμμα επιδότησης παγίων δαπανών πληττόμενων επιχειρήσεων».
Τι καινούργιο έχει να προτείνει ο φορέας τον οποίο εκπροσωπείτε;
«Η Γενική Πανελλαδική Ομοσπονδία Επιχειρήσεων Τουρισμού, την οποία εκπροσωπώ ως πρόεδρος, αποτελεί ιστορικό κλαδικό φορέα στον τουρισμό με τεράστια εμπειρία στη διαχείριση κρίσεων και διαχρονικά σημαντικές παρεμβάσεις στα κέντρα αποφάσεων. Όσον αφορά την υποστήριξη των παλαιών και νέων μελών μας, αυτή είναι πιο έντονη από ποτέ. Η συσπείρωση του κλάδου δίνει δυναμική στις διεκδικήσεις μας ώστε η επόμενη μέρα να μας βρει όλους με τις μικρότερες δυνατές απώλειες. Σχεδιάζοντας τη μετά-covid εποχή διεκδικούμε τη συμμετοχή των τουριστικών γραφείων και λεωφορείων στις δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης που προγραμματίζονται. Επιπλέον η υποστήριξη αυτή είναι εποικοδομητική, διότι βρισκόμαστε στη μετάβαση σε μία νέα εποχή με την απελευθέρωση των υπεραστικών συγκοινωνιών να λαμβάνει χώρα εντός του 2021 σύμφωνα με τις δεσμεύσεις του υπουργού Μεταφορών κυρίου Καραμανλή, έργο στο οποίο οι επιχειρήσεις τουριστικών λεωφορείων θα εμπλακούν ενεργά στο σύνολο της χώρας, παρέχοντας ποιοτικότερες υπηρεσίες υπεραστικών μεταφορών στο επιβατικό κοινό με σημαντικά χαμηλότερο κόστος. Παράλληλα, υπό την παρούσα εξαιρετικά δυσμενή συγκυρία και έχοντας πάντα στραμμένο το βλέμμα στο μέλλον έχουμε επιλέξει να επενδύσουμε στην επιμόρφωση και την κατάρτιση των εργαζόμενων στον κλάδο μας, οι οποίοι αποτελούν την κινητήρια δύναμη του εισερχόμενου αλλά και του εγχώριου τουρισμού. Σε αυτά τα πλαίσια προχωράμε σε ένα πρωτόγνωρο πρόγραμμα κατάρτισης και πιστοποίησης εργαζομένων στον τουρισμό, συμβάλλοντας και με αυτόν τον τρόπο στην αναβάθμιση των υπηρεσιών που παρέχουμε στους ξένους και εγχώριους επισκέπτες και περιηγητές».
Ποιες εκτιμάτε ότι είναι οι τάσεις και οι προοπτικές του τουρισμού στην Ελλάδα όταν αποκατασταθεί η ομαλότητα;
«Η κρίση την οποία διανύουμε -και η οποία έρχεται σε συνέχεια προηγούμενων κρίσεων τις οποίες βιώσαμε ως χώρα- επιταχύνει ήδη κυοφορούμενες εξελίξεις και φέρνει σε προτεραιότητα τον άνθρωπο, την εμπειρία, τον πολιτισμό, τη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος, την υγεία και τις ηθικές αξίες. Έννοιες οι οποίες έχουν διαχρονικά συνδεθεί με τη χώρα μας -αν και είχαν ατονήσει τις προηγούμενες δεκαετίες- και οι οποίες καλούνται να επαναξιολογηθούν υπό το πρίσμα της σύγχρονης τεχνολογίας και να αποτελέσουν το ανταγωνιστικό μας αποτέλεσμα. Ο θεματικός τουρισμός, τα ταξίδια εμπειριών, ο τουρισμός υγείας, οι πολιτιστικές διαδρομές αναμένεται να πρωταγωνιστήσουν στη νέα εποχή που θα ξεκινήσει με την άρση των περιορισμών μετακινήσεων, πιο έντονα από ποτέ.
Τα τουριστικά γραφεία της χώρας ανέκαθεν παρείχαν μοναδικές υπηρεσίες σε όλο το εύρος και το πλάτος της χώρας εμπλουτίζοντας το τουριστικό μας προϊόν και επιμηκύνοντας την τουριστική περίοδο όλο τον χρόνο. Αυτό θα κληθούμε να κάνουμε ξανά, διοργανώνοντας και υλοποιώντας εκδρομές λιγότερο τυποποιημένες, ιδιαίτερου περιεχομένου και μοναδικής έμπνευσης, προσαρμοσμένες στις εκάστοτε απαιτήσεις του πελάτη».