Μας ρωτήσατε: "Πώς πρέπει να μαθαίνει ο οδηγός την υπηρεσία του; Είναι νόμιμο να τη βρίσκει στο site του ΚΤΕΛ;"
Η ανάρτηση πίνακα προσωπικού ή απλά της "υπηρεσίας" όπως την αποκαλούν οι οδηγοί, είναι υποχρεωτική για τον εργοδότη, στο χώρο εργασίας, αλλά απαγορεύεται η δημοσιοποίησή της στο διαδίκτυο, για λόγους προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα του οδηγού.
Για παράδειγμα:
επιβάτης κρίνει άδικα ότι ο "οδηγός του μίλησε άσχημα", Ο επιβάτης έχει προσωπικά προβλήματα και το φέρει βαρέως, Θέλει να εκδικηθεί. Εαν μπορεί να βρεί το ονοματεπώνυμο του οδηγού, ταυτισμένο με την πινακίδα κυκλοφορίας του λεωφορείου και συγκεκριμένο δρομολόγιο, μπορεί στη συνέχεια από τον τηλεφωνικό κατάλογο ή τα κοινωνικά δίκτυα (facebook κλπ), να βρει πάρα πολλά στοιχεία για τον οδηγό και στη συνέχεια να προβεί σε επίθεση εναντίον του, ακόμη και στο σπίτι του.
Δεύτερο (αληθινό!) παράδειγμα:
Σε κάποιο δρομολόγιο, νεαρά ερωτεύθηκε σφόδρα -με την πρώτη ματιά- τον οδηγό λεωφορείου, ο οποίος δεν είχε καμιά όρεξη να ενδώσει και την απέφυγε όσο ήταν στο λεωφορείο. Από το site του ΚΤΕΛ, που δημοσίευε την υπηρεσία, με το συγκεκριμένο λεωφορείο και δρομολόγιο, βρήκε το όνομα. Από το όνομα, βρήκε τη σελίδα του οδηγού στο facebook, στην οποία ο οδηγός είχε την πληροφορία "σε σχέση με την ....τάδε..". Η "τάδε" είχε σελίδα στο facebook, με το κατάστημα ρούχων, που διατηρούσε σε επαρχιακή πόλη. Η νεαρή εμμονική, επισκέφθηκε το κατάστημα της αρραβωνιαστικιάς του οδηγού και προσπάθησε να το κάψει!
Επομένως:
-ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να αναρτά πρόγραμμα στο χώρο εργασίας (π.χ. αμαξοστάσιο) ή ακόμη καλύτερα, να το δίνει (π.χ. ο σταθμάρχης) σε κάθε οδηγό ( Ν.2874/2000) ή να το στέλνει με e-mail
-ο εργοδότης μπορεί να χρησιμοποιεί την τεχνολογία, δηλαδή να διαθέτει το πρόγραμμα, από το site του ΚΤΕΛ στο internet, με την προϋπόθεση, ότι εφόσον περιέχει προσωπικά στοιχεία (όνομα), πρόσβαση στο έγγραφο, θα πρέπει να έχουν μόνο όσοι έχουν κωδικό (Νόμος 4624/2019).
Σε κάθε περίπτωση, το ευρύ κοινό ΔΕΝ θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να βρίσκει το ονοματεπώνυμο του οδηγού, συγκεκριμένου δρομολογίου.
Και τώρα τα γραφειοκρατικά και η ανάλυση διατάξεων:
Α.Π.Δ.Π.Χ.: η αναγραφή
του πλήρους ονοματεπωνύμου για τον σκοπό της
καλύτερης εξυπηρέτησης των πελατών δεν συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας
(απόφαση 27/2016).
Απόφαση 27/2016 Α.Π.Δ.Π.Χ.
Λαµβανοµένων υπόψη των τεθέντων στοιχείων της εξεταζόµενης περίπτωσης,
εκτιµάται ότι η αναγραφή του πλήρους ονοµατεπωνύµου του υπαλλήλου τέτοιας
επιχείρησης για το σκοπό της καλύτερης εξυπηρέτησης των πελατών δεν συνάδει
µε την αρχή της αναλογικότητας, καθώς ο σκοπός φαίνεται ότι µπορεί να
επιτευχθεί µε την αποκάλυψη λιγότερων προσωπικών δεδοµένων των υπαλλήλων
στους πελάτες. Θα µπορούσε, για παράδειγµα, κάθε υπάλληλος να φέρει καρτέλα
µόνο µε το µικρό του όνοµα ή/και ένα κωδικό αριθµό, ή κάποιο άλλο
προσδιοριστικό στοιχείο αντί του πλήρους ονοµατεπωνύµου, π.χ. τον τίτλο ή
ρόλο του, προκειµένου να είναι εφικτή η διαφοροποίηση µε τον επικεφαλής ενός
τµήµατος, το τµήµα της επιχείρησης στο οποίο ανήκει. Η πληροφορία αυτή, σε
13
συνδυασµό µε πρόσθετες πληροφορίες (ηµέρα, ώρα, θέση κ.λπ.), θα επιτρέπει τον
προσδιορισµό της ταυτότητας του υπαλλήλου από τον εργοδότη, αν αυτό
απαιτηθεί. Για παράδειγµα, σε περίπτωση που ο πελάτης επιθυµεί να
διαµαρτυρηθεί στη διοίκηση της επιχείρησης για την εξυπηρέτηση που του
παρασχέθηκε από συγκεκριµένο υπάλληλο, τότε στοιχεία όπως ο χρόνος της
επίσκεψης του πελάτη, το τµήµα του καταστήµατος στο οποίο αφορά το
περιστατικό, το φύλλο του υπαλλήλου, ενδεχοµένως και η εξωτερική εµφάνιση
του υπαλλήλου, σε συνδυασµό µε το µικρό όνοµα ή/και κωδικό του υπαλλήλου
επαρκούν ούτως ώστε η διοίκηση να µπορεί να προσδιορίσει την ταυτότητα του
εµπλεκόµενου υπαλλήλου και να προχωρήσει σε τυχόν απαραίτητες σχετικές
ενέργειες.
Κατά συνέπεια, η Αρχή κρίνει ότι ο καταγγελλόµενος υπεύθυνος επεξεργασίας
πρέπει να προβεί στην αλλαγή της πολιτικής που εφαρµόζει στο θέµα της
υποχρεωτικής αναγραφής του ονοµατεπωνύµου κάθε υπαλλήλου στο καρτελάκι
αναγνώρισης που θα φορά, και αντ΄ αυτού να ζητάει από τους εργαζόµενους να
φέρουν καρτελάκι µε το µικρό τους όνοµα και ένα κωδικό αριθµό.
Ο αιτιολογικός λόγος της σχετικής διάταξης είναι να λαμβάνει γνώση ο εργαζόμενος, των στοιχείων που αφορούν για παράδειγμα την οργάνωση του χρόνου της απασχόλησής του (ημέρες εργασίας – ώρες εργασίας – διακοπές διαλλείματα – ημερήσια ανάπαυση) ώστε να είναι σε θέση να διαπιστώσει την ορθότητα και την ακρίβεια των στοιχείων που δηλώνονται σε σχέση με την πραγματική του απασχόληση, εάν δηλώνονται νόμιμα οι αλλαγές ή τροποποιήσεις του χρόνου εργασίας του, την τυχόν προϋπηρεσία που του έχει αναγνωρίσει ο εργοδότης του, την ειδικότητα με την οποία δηλώνεται για την εργασία που εκτελεί κ.λ.π.
Όπως είναι προφανές η ανωτέρω υποχρέωση ανάρτησης του πίνακα προσωπικού δεν είναι μια διαδικαστικού τύπου υποχρέωση αλλά αποκτά ουσιαστικό περιεχόμενο, καθώς συχνά συναντάται το φαινόμενο σε επιχειρήσεις, να αναρτώνται εσωτερικά προγράμματα εργασίας που περιέχουν οργάνωση χρόνου εργασίας εντελώς διαφορετική από τα νόμιμα πρωτοκολλημένα προγράμματα που έχουν υποβληθεί στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, τα οποία όμως στερούνται νομιμότητας και δεν δύναται να εφαρμοστούν για την απασχόληση των εργαζομένων.
Η μη τήρηση της υποχρέωσης ανάρτησης του πίνακα προσωπικού σε εμφανές σημείο του τόπου εργασίας, συνεπάγεται διοικητικές κυρώσεις (άρθρο 24 του Ν.3996/2011, όπως ισχύει).
Νόμος 4624/2019 (ΦΕΚ Α' 139)
Άρθρο 29
Επεξεργασία δεδομένων προσωπικού
χαρακτήρα για σκοπούς αρχειοθέτησης προς
το δημόσιο συμφέρον
1. Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 9 παράγραφος 1
του ΓΚΠΔ η επεξεργασία ειδικών κατηγοριών δεδομένων
προσωπικού χαρακτήρα, με την έννοια της παραγράφου
1 του άρθρου 9 του ΓΚΠΔ, επιτρέπεται όταν είναι απαραίτητη για σκοπούς αρχειοθέτησης προς το δημόσιο
συμφέρον. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας υποχρεούται να
λαμβάνει κατάλληλα και συγκεκριμένα μέτρα για την
προστασία των έννομων συμφερόντων του υποκειμένου
των δεδομένων.
Στα μέτρα αυτά μπορούν να περιλαμβάνονται, στο πλαίσιο του εφικτού, ιδίως:
α) περιορισμοί πρόσβασης από τους υπεύθυνους επεξεργασίας και εκτελούντες την επεξεργασία·
β) ψευδωνυμοποίηση των δεδομένων προσωπικού
χαρακτήρα·
γ) κρυπτογράφηση των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα·
δ) ορισμός ΥΠΔ